Friday, May 26, 2006

Fablab op elke school

Neil Gershenfeld heeft het erover dat Fablabs een ‘market of one’ bedienen. Het Fablab biedt de mogelijkheid, net zoals de computer en de printer die nu bieden, tot persoonlijke expressie. Hij geeft daarbij voorbeelden die hij is tegengekomen bij zijn studenten. Een kunstenares die een ‘screambody’ had gemaakt, waarin je schreeuwen kan bewaren om ze op een later tijdstip alsnog los te laten. Iemands anders had een web browser voor papagaaien gemaakt.

Met een Fablab kan je zelf dingen maken. Hartstikke leuk, maar waarom zou je? In de winkels is al meer te koop dan je ooit zou kunnen wensen. Waarom dan veel moeite doen voor iets wat toch de kwaliteit van iets uit de winkel niet kan overtreffen? Er is ongetwijfeld een grote groep mensen die wel zit te springen om de mogelijkheid zelf iets te maken. Zoals kunstenaars, uitvinders, knutselaars of bijvoorbeeld gehandicapten, die een uniek hulpstuk behoeven. Maar de grote massa, zit die er op te wachten? Moeilijk te zeggen. Hoewel de naaimachine al geruime tijd als desktop-apparaat op de markt is, is het niet zo, dat iedereen zijn eigen kleren maakt. Aan de andere kant werd, zoals Neil Gershenfeld opmerkt, ook van de computer lange tijd de mogelijkheden voor prive-gebruik onderschat.

Wat mij vooral aanspreekt in het Fablab concept in onze samenleving is de educatieve kant ervan. We zijn een beetje de feeling kwijtgeraakt met het productieproces. Producten zijn te ingewikkeld en te goedkoop geworden. Wie weet hoe zijn mobieltje werkt? Je mag zelfs blij zijn als je het ergens kan laten repareren als het kapot is, in de meeste gevallen wordt het gewoon weggegooid en een nieuwe aangeschaft. Werken met je handen zijn we een beetje aan het vergeten in Nederland. Kantoorwerk wordt zoveel hoger ingeschat qua status, dat op VMBO’s massaal voor de administratieve richting wordt gekozen, ook door allerlei mensen die misschien veel meer talent en plezier in een praktische richting hebben. Exacte vakken worden ook geschuwd binnen het onderwijs. Aio’s voor faculteiten wiskunde zijn haast niet meer te vinden binnen Nederland en die plaatsen worden vervuld door buitenlandse studenten. Dat lijkt mij niet goed voor Nederland, kennisland. Voor innovatie zijn dit broodnodige kennis en vaardigheden.

Dit is waar de Fablab kan helpen. Ik zou beginnen met het basisonderwijs. Hoe ontzettend leerzaam voor kinderen om een product van A tot Z te bedenken, ontwerpen en bouwen! Daarmee wordt volgens mij een deur geopend, waar ze hun leven lang plezier van hebben. Mijn dochter van vier bedenkt voortdurend knutselprojectjes. Ze gebruikt daarbij al het voorradige materiaal (papier, lijm, schaar, wc-rolletjes) en de haar bekende technieken (knippen, scheuren, plakken) om haar fantasie uit te drukken. Op school leert ze nieuwe technieken, zoals lezen en schrijven. Heel belangrijk en nuttig natuurlijk, maar waarom daar ophouden? Waarom haar niet meer technieken en materialen bieden? Ik heb als zesjarige een timmercursus gedaan. Het hoogtepunt was het maken van een vogelhuisje. Ik ben geen timmervrouw geworden, maar het besef dat je met wat hout, een hamer en spijkers een eind kan komen, heeft me al vele malen geholpen.

Vervolgens het middelbaar onderwijs. Een moeilijke leeftijd voor onderwijs qua motivatie. Vooral de motivatie voor exacte vakken neemt hier drastisch af. Volgens mij zou een FabLab de motivatie enorm kunnen verhogen. Bij het maken van een product is er sprake van Just in Time educatie, je leert wat je nodig hebt, omdat je het nodig hebt. Dit in tegenstelling tot Just in Case educatie, waarbij je veel leert in de hoop dat het nog eens nuttig zal blijken. Vooral die laatste vorm van educatie is juist voor tieners demotiverend. Toen ik een jaar of 11 was kregen wij een Commodore64 thuis. Ik heb mezelf toen Basic geleerd, om zelf spelletjes te kunnen programmeren. Niet door te beginnen met een abstract boek over wat computers doen, en hoe een computertaal in elkaar zit te lezen, maar door regel voor regel in te typen en te testen.

Ook in het Hoger Onderwijs kan ik mij nuttige toepassingen voor een Fablab voorstellen. Onderzoeksopstellingen bijvoorbeeld, handig als je daar zelf iets voor kan maken. Maar ook bij businessstudies, waar nu productontwikkeling gesimuleerd wordt, kan een casus met een werkelijk productieproces heel leerzaam zijn.

Misschien nog niet onmiddellijk een Fablab op elk bureau, maar dan toch wel een Fablab op elke school!

(dit artikel staat ook op http://www.fablab.nl where the future is being made today)

Tuesday, May 16, 2006

en hebben haar te pakken.

Ze hebben haar te pakken. Uiteindelijk zijn het (gelukkig) niet de grote wolven, maar de kleine laffe wolven, die haar te grazen hebben genomen. Zoals Wiegel, die het gisteren belangrijk vond om nog even te benadrukken dat hij Hirsi Ali niet zal missen. En Dijkstal die vindt dat ze haar functie neer moet leggen. Nawijn, die vindt dat ze het land uitgetrapt moet worden. Frits Abrahams deed ook nog even lekker mee. Oh, wat een feestdag voor de kleine wolven gisteren om zo eensgezind te kunnen janken! Een walgelijk tafereel.

En omdat ze gelogen heeft over haar naam bij haar asielaanvraag, kan ze nu misschien ook nog haar paspoort inleveren.

Wat is het toch in haar, dat zoveel vileine emoties losmaakt bij mensen? Ze is zelf de beschaafdheid zelve. Nooit heb ik haar een onvertogen woord horen uiten. Wat zei ze nou tegen Wiegel, wat zo schandelijk was? Dat hij 'in het land van Ooit leefde'... Nounou, nou zijn de rapen gaar! Dat laat iemand zich toch niet zomaar zeggen! Excuses zijn op zijn plaats!! Heeft die man echt nooit eerder een verhit debat gevoerd?? Over Mohammed is het ook allemaal niet zo schokkend wat ze gezegd heeft. Het allerergste bij mijn weten is dat ze de historisch waarschijnlijk correcte uitspraak deed, dat Mohammed met wat wij minderjarige vrouwen noemen, getrouwd was.

Ik heb haar zelf 1 keer live meegemaakt. Ik kende haar toen nog niet. Het was net voor haar aankondiging dat ze geen moslim meer was. Ik vond haar nogal irritant in het debat. Ik had nog niet door met wat voor strijd ze bezig was. Ik zag nog niet dat die nodig was, zowel voor haar als voor ons. Misschien zijn het soortgelijke irritaties die ieders blik vertroebelen, die zorgen dat mensen niet goed naar haar luisteren.

Het mooiste wat ik van haar gelezen heb is een open brief aan moslim-meisjes, die overwegen het huis uit te gaan om te kunnen studeren of te kunnen trouwen met een man van eigen keuze. Die brief was zo liefdevol, zo inlevend, en zo sterk gericht op die meisjes. Alle eventuele ideeen over dat het haar doel is te polariseren werden daarmee teniet gedaan. Ze strijdt voor deze meisjes, niet tegen ze. Ze strijdt voor Nederland, niet tegen ons. Maar dat zullen we nog wel merken, als ze weg is. Nog een mond gesnoerd, hoeveel blijven er nog over?

Sunday, May 14, 2006

De wolven zijn los...

Hirsi Ali staat onder vuur. Ze heeft tijdens haar asielaanvraag gelogen over haar naam en over het feit dat ze niet rechtstreeks van Somalie naar Nederland is gevlucht. Op zich geen nieuws (hoewel voor mij wel), ze schijnt het zelf al vaker verteld te hebben. Maar Zembla heeft er blijkbaar nogal een rellerig programma omheen gemaakt. Nu roept Nawijn dat ze het land uit moet, en Dijkstal vindt dat ze in ieder geval haar functie moet neerleggen.
Ik heb nogal moeite met de wolven die zich op haar storten. Haa, eindelijk iets waar we haar echt op kunnen pakken, lijkt de stemming.
Aan de andere kant heb ik er ook moeite mee dat ze gelogen heeft tijdens haar asielaanvraag. Ik bewonder haar nog steeds. Vind dat ze ijzersterke dingen heeft gedaan die haar flink wat gekost hebben.
Misschien is het hele asiel-systeem verziekt, moeten we iets radicaal anders verzinnen. Het tast de menselijke waardigheid van aanvragers, maar ook van degenen die moeten beslissen over de aanvraag, teveel aan.
Maar wat dan, tja, dat weet ik dan ook niet.

15 jaar!

Zo, lekker weekendje weg geweest met Johan, omdat we morgen 15 jaar bij elkaar zijn. Was erg gezellig. We zijn in Wijk aan Zee geweest, hotelletje in de duinen. Lekker getoerd en weinig plannen gehad. Alsof we in een soort heel aangenaam tijdsvacuum zaten, per minuut leefden, slenterend, kletsend, af en toe ergens een versnapering nuttigend, waardoor het een eindeloos weekend leek. Helaas was het wel weer veel te snel voorbij natuurlijk, maar het weerzien met de kindertjes die bij mijn ouders hadden gelogeerd, was ook fijn.
We hebben elkaar veel voorgelezen uit 'Het Goede Leven' van Jay McInerney. Mooi boek, over New York net na de 9/11 aanslagen. De hoofdpersonen worden verliefd op elkaar en de vrouw beschrijft haar gevoel aan de hand van een stuk van Plato. Dat mensen eerst hermafrodiet zijn geweest en dat ze toen in tweeen zijn gehakt, in mannen en vrouwen, en dat er voor iedereen dus een 'wederhelft' rondloopt, 1 ware, die weer 1 maakt van 2 mensen. Dat gevoel heb ik met Johan ook. Ik kan me niet voorstellen dat er iemand anders zou zijn, die me beter begrijpt, me beter aanvoelt dan hij. We passen gewoon bij elkaar. Ik had vroeger nooit gedacht dat ik zo'n leuk vriendje op de kop zou kunnen tikken. Ik had gedacht dat ik toch wel grote compromissen zou moeten gaan sluiten. En nu al 15 jaar samen met Johan!

Monday, May 08, 2006

www.het-kruis.nl

Heb gisteren een eerste versie van een website voor Weert opgeleverd. Het is nog maar een begin, het kan en wordt allemaal nog veel beter, maar ben er wel trots op. Ik heb er een hoop schaarse tijd in gestoken. Het is lastig om in dat ene uurtje per avond dat ik vrij heb af en toe een website te ontwikkelen. Je kan problemen nauwelijks aanpakken in dat uurtje, dus je moet je er telkens weer in verdiepen en dat is niet echt handig. Maar goed, er staat nu een structuur, het verder bouwen wordt makkelijker.

Friday, May 05, 2006

T en R en Kapla

T (mijn neefje) heeft een weekendje bij ons gelogeerd. Hij is 5 jaar, sinds 2 weken, maar dat is toch echt een jaar ouder dan 4 jaar. Hij heeft een oudere broer en wel last van enige broederlijke rivaliteit, en het was dus duidelijk heerlijk voor hem om eens 'de oudste van de kinderen' te zijn. Ik weet niet hoe vaak het thema leeftijd wel niet ter sprake is gekomen! R en hij kunnen goed met elkaar opschieten, houden allebei van knutselen, en kunnen samen grapjes maken. T had Kapla bij zich. Speelgoed wat ik niet zo gauw zou kopen, omdat ik er een beetje teveel 'verantwoord speelgoed' vibes bij krijg. Het zijn houten blokjes. Dat is alles. En best duur ook, volgens mij. Maar ik was echt verbaasd hoe een aantrekkingskracht die blokjes op R en T hadden en wat voor torens ze ermee konden bouwen. Het zijn wel gewoon houten blokjes, maar blijkbaar ligt de bruikbaarheid in de precisie. Ze zijn exact even groot, ze hebben scherpe randen, de juiste gladheid/ruwheid, waardoor je er goed mee kunt bouwen. Dat hebben ze dus tijden zitten doen. Voor T was de lol om torens te maken en die dan met een autootje om te laten vallen. R wou haar toren bewaren. T leek het bijzonder leuk om ook haar toren om te gooien. Na elke toren van hemzelf die aan diggelen ging, vroeg hij dus aan R of hij ook haar toren mocht omgooien. Dat mocht niet. Vervolgens zei hij: Maar als van mijn toren PER ONGELUK een blokje op jouw toren valt , en die valt om....dan kan ik er niks aan doen he?! Daar kan ik toch niks aan doen he?? R, nog niet zo gewiekst in dit soort dingen antwoordde dat hij daar dan inderdaad niks aan kon doen. Dat was denk ik ook het enige antwoord wat T toch weerhield zich aan de toren te vergrijpen. Die is dus blijven staan, tot oma kwam, de toren bewonderd had, en T mee nam voor een voortzetting van de logeerpartij bij haar thuis.